لاوروف: برجام بدون امریکا فرو می‌پاشد

به گزارش «جوان»، ضرب‌الاجل چهارماهه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا برای اصلاح برجام و برطرف كردن آنچه او‌«حفره‌های فاجعه‌بار برجام‌» خوانده، بحث‌‌‌‌ها درباره توافق هسته‌ای بدون امریکا را تشدید كرده است. هرچند دیپلمات‌های ایرانی هنوز در این باره به طور صریح موضع‌گیری نكرده‌اند، ولی می‌توان اختلاف در داخل تیم مذاكره‌كننده هسته‌ای را در این باره رصد كرد. محمدجواد ظریف اواسط شهریورماه 1396 درگفت‌وگویی با اشاره به بحث‌هایی كه درباره خروج امریکا از برجام مطرح شده، گفته بود:«اروپایی‌‌‌‌‌ها به ما گفته‌اند برجام را تحت هر شرایطی ادامه خواهند داد حتی اگر امریکا از آن خارج شود.»‌هرچند ظریف در همان گفت‌وگو با گفتن اینكه به هر ترتیب «ما گزینه‌های خود را داریم»، عملاً تصمیم‌گیری درباره «برجام بدون امریکا» را به آینده موكول كرد ولی اظهارات بعدی ظریف نشان داد كه او برجام بدون امریکا را منتفی نمی‌داند:‌« اروپا لازم نیست بین امریکا و ایران یکی را انتخاب کند. در دهه 70 هم امریکا تحریم‌های داماتو را علیه ایران اعمال کرد، ولی اروپا از آن پیروی نکرد.»‌ 
مدتی بعد در اواخر مهرماه، عباس عراقچی، معاون ظریف در كنفرانس بین‌المللی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای حاضر شد و در آنجا به صراحت گفت كه «شخصاً» معتقد است برجام بدون امریکا از هم فرو می‌پاشد:‌ «فرض كنید ایالات متحده از برجام خارج شود. آیا ما می‌توانیم كارمان را با اتحادیه اروپا ادامه بدهیم؟ البته ما هنوز به آنجا نرسیده‌ایم ولی من شخصاً معتقدم كه بدون امریکا كل توافق متلاشی خواهد شد و فروخواهد پاشید.»‌حالا چند ماه بعد از سخنان عراقچی و ظریف كه اختلاف دیدگاه در داخل تیم مذاكره‌كننده هسته‌ای را نشان می‌دهد، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه دیدگاهی شبیه به دیدگاه عراقچی دارد و معتقد است كه برجام بدون امریکا امكان ادامه حیات ندارد. لاوروف شامگاه جمعه در نشست خبری در سازمان ملل به صراحت گفت:« اگر یکی از طرف‌‌‌‌‌ها از توافق هسته‌ای ایران خارج شود، دیگر نمی‌توان آن را اجرا کرد و سپس این توافق از هم می‌پاشد. امریکا در تلاش است کشورهای اروپایی را مجاب کند که موضعی مانند آنها در قبال برجام بگیرند.»‌لاوروف توضیح داد: همانطور که رئیس‌جمهور امریکا گفت تا زمان بررسی مجدد توافق هسته‌ای که تصمیم نهایی درباره مذاکره مجدد و اصلاح یا خروج از آن را بگیرد، دو تا سه ماه زمان است. وی همچنین افزود: ما در تلاش هستیم که توافق هسته‌ای نه مورد مذاکره مجدد و نه تغییر قرار بگیرد. این مسئله از نظر ایرانیان غیرقابل قبول است و کشورهای اروپایی نیز این خطر را درک کرده‌اند.
دیدگاه لاوروف به خصوص از این جهت مهم است كه او هفته قبل نیز درباره مصالحه اروپایی‌‌‌‌ها با امریکا هشدار داده و گفته بود:« من معتقدم آنها (اروپایی‌ها) تا حدی درخواست برای مصالحه (با امریکا) را شروع كرده‌اند...  این لغزیدن در مسیری بسیار خطرناك خواهد بود.»‌در حالی كه ناظران پیش از این هم بارها، درخصوص واكنش احتمالی اروپا به سناریوی خروج امریکا از برجام، ابراز تردید كرده‌اند، گزارش‌های غیررسمی درباره موضع اروپا به این تردید‌‌‌‌ها دامن‌زده است. در آخرین شماره هفته‌نامه اشپیگل که روز‌‌‌‌‌ شنبه (۲۰ژانویه/ ۳۰ دی) منتشر شده است به نقل از محافل دیپلماتیک در بروکسل فاش شد که آلمان، فرانسه و بریتانیا در پی وضع تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران هستند. اتحادیه اروپا می‌خواهد با این تحریم‌‌‌‌‌ها با سیاست‌های بی‌ثبات‌سازی منطقه توسط جمهوری اسلامی مقابله کند. به گزارش اشپیگل ایران از شورشیان حوثی در جنگ یمن و همچنین شبه‌نظامیان حزب‌الله در لبنان حمایت می‌کند، در جنگ سوریه با ارسال کمک‌های نظامی از بشار اسد جانبداری می‌کند و با هواپیماهای غیرنظامی به سوریه نیرو اعزام می‌کند. اشپیگل می‌افزاید: آلمان تلاش می‌کند با ترغیب شرکای اروپایی به اعمال تحریم‌های جدید از یک سو برنامه موشکی ایران را هدف گیرد و نشان دهد در قبال سیاست‌های ایران بی‌تفاوت نیست و از سوی دیگر به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا بگوید که انتقاد‌های او را نسبت به برجام جدی می‌گیرد. اشپیگل در گزارش خود می‌نویسد که اتحادیه اروپا می‌خواهد به هر قیمتی توافقنامه برجام را حفظ کند. زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان در آخرین نشست خود با فدریکا موگرینی و همتایان بریتانیایی و فرانسوی‌اش گفت: «‌اگر غرب تنها توافقنامه اتمی را که به خوبی عمل می‌کند لغو کند، آنگاه علائم ناخوشایندی به طور مثال برای کره‌شمالی ارسال کرده است.»